Thủ tục ly hôn vắng mặt – Quy định, hồ sơ và hướng dẫn chi tiết mới nhất

"Không thể cùng ra tòa ly hôn vì một bên ở xa, đi nước ngoài hoặc cố tình trốn tránh? Đừng lo, pháp luật Việt Nam cho phép giải quyết ly hôn vắng mặt trong những trường hợp nhất định. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ điều kiện, hồ sơ, quy trình và thời gian giải quyết thủ tục ly hôn vắng mặt theo luật hiện hành, đồng thời giới thiệu Văn phòng Luật sư Số 1 – đơn vị hỗ trợ trọn gói giúp bạn hoàn tất nhanh chóng, đúng quy định."

1. Ly hôn vắng mặt là gì?

Ly hôn vắng mặt là trường hợp một hoặc cả hai bên vợ, chồng không có mặt tại phiên tòa (hoặc buổi hòa giải) nhưng Tòa án vẫn có thể tiến hành xét xử theo quy định pháp luật.

Trên thực tế, nhiều vụ ly hôn rơi vào hoàn cảnh này do:

- Một bên đang làm việc, sinh sống ở nước ngoài,

- Một bên tránh né, không hợp tác,

- Hoặc do lý do khách quan như bệnh tật, mất năng lực đi lại.

Theo Điều 228 và 238 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, việc xét xử vắng mặt được chấp nhận nếu:

- Đương sự có đơn xin xét xử vắng mặt, hoặc

- Đã được triệu tập hợp lệ hai lần mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng.

2. Căn cứ pháp lý điều chỉnh thủ tục ly hôn vắng mặt và điều kiện được Tòa án chấp nhận xét xử vắng mặt.

Thủ tục này được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:

- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 (đặc biệt Điều 51 – 56 về quyền yêu cầu và căn cứ ly hôn);

- Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (Điều 227 – 238 quy định về việc xét xử vắng mặt đương sự);

- Luật Hộ tịch 2014 và Nghị định 123/2015/NĐ-CP (quy định về đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài – nếu có);

- Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định mới trong giải quyết án hôn nhân và gia đình.

Tòa án chỉ xem xét giải quyết ly hôn vắng mặt khi đáp ứng một trong các điều kiện sau:

✅ Một bên có đơn đề nghị xét xử vắng mặt gửi Tòa án, nêu rõ lý do chính đáng (đi công tác xa, ở nước ngoài, bệnh tật…).

✅ Đã được Tòa án triệu tập hợp lệ 2 lần nhưng vẫn không đến, và không có lý do chính đáng.

✅ Các giấy tờ, chứng cứ cần thiết đã được cung cấp đầy đủ để Tòa án có thể xác định được tình trạng hôn nhân, con cái, tài sản.

✅ Trường hợp có yếu tố nước ngoài, phải thông qua ủy thác tư pháp hoặc hợp pháp hóa lãnh sự các tài liệu liên quan.

4. Hồ sơ cần chuẩn bị khi yêu cầu ly hôn vắng mặt.

Người yêu cầu ly hôn cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ gồm:

- Đơn khởi kiện (đơn xin ly hôn đơn phương hoặc thuận tình, tùy trường hợp);

- Bản chính Giấy chứng nhận kết hôn;

- Bản sao có chứng thực CMND/CCCD, sổ hộ khẩu của hai bên;

- Giấy khai sinh của con (nếu có con chung);

- Tài liệu chứng minh tài sản chung, nợ chung (nếu có yêu cầu phân chia);

- Đơn xin xét xử vắng mặt (nếu là người nộp đơn mà không thể tham dự);

- Trường hợp người còn lại ở nước ngoài, cần:

- Xác nhận địa chỉ cư trú,

- Bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân,

- Giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự (nếu là giấy tờ nước ngoài).

5. Thẩm quyền giải quyết ly hôn vắng mặt.

Từ ngày 01/7/2025, mô hình tổ chức Tòa án nhân dân được đổi mới theo Luật số 81/2025/QH15. Theo đó, hệ thống Tòa án được tổ chức lại thành 3 cấp gồm:

- Tòa án nhân dân tối cao

- Tòa án nhân dân cấp tỉnh

- Tòa án nhân dân khu vực (thay thế cho Tòa án nhân dân cấp huyện trước đây)

Do vậy, khi thực hiện thủ tục ly hôn vắng mặt, việc xác định Tòa án có thẩm quyền sẽ được áp dụng theo mô hình mới như sau:

🔹 1. Trường hợp ly hôn trong nước

Nếu cả hai vợ chồng đều là công dân Việt Nam, nơi cư trú hợp pháp xác định rõ ràng:
➡ Hồ sơ ly hôn vắng mặt sẽ được nộp tại Tòa án nhân dân khu vực nơi bị đơn cư trú, làm việc cuối cùng (theo khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015).

Trường hợp nguyên đơn (người nộp đơn ly hôn) không biết rõ địa chỉ của bị đơn:
➡ Có thể đề nghị Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt theo Điều 68 BLTTDS, sau đó Tòa án giải quyết vắng mặt nếu đủ căn cứ.

🔹 2. Trường hợp ly hôn có yếu tố nước ngoài

Nếu một bên là người nước ngoài, hoặc một bên đang ở nước ngoài, hoặc vụ án cần ủy thác tư pháp quốc tế:
➡ Hồ sơ sẽ do Tòa án nhân dân cấp tỉnh (hoặc Tòa án nhân dân khu vực được ủy quyền xét xử sơ thẩm các vụ việc có yếu tố nước ngoài) thụ lý và giải quyết theo điểm a khoản 3 Điều 35 và khoản 1 Điều 37 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.

🔹 3. Nguyên tắc xác định thẩm quyền sau 01/7/2025.

- Tòa án nhân dân khu vực: Giải quyết sơ thẩm hầu hết các vụ ly hôn trong nước (có hoặc không có mặt một bên).

- Tòa án nhân dân cấp tỉnh: Giải quyết các vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài, hoặc các vụ việc phức tạp được Tòa án nhân dân tối cao phân công.

- Tòa án nhân dân tối cao: Không thụ lý sơ thẩm mà chỉ thực hiện giám đốc thẩm, tái thẩm.

6. Quy trình thực hiện thủ tục ly hôn vắng mặt (chi tiết).

Quy trình gồm 5 bước cơ bản:

🔹 Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ

Người khởi kiện chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và nộp tại Tòa án có thẩm quyền.
Tòa sẽ kiểm tra tính hợp lệ của đơn, nếu hợp lệ sẽ ra thông báo nộp tạm ứng án phí.

🔹 Bước 2: Nộp án phí và Tòa án thụ lý

Người nộp đơn đóng án phí sơ thẩm 300.000 đồng (nếu không tranh chấp tài sản).
Sau khi có biên lai, Tòa án sẽ ra thông báo thụ lý vụ án.

🔹 Bước 3: Hòa giải và thu thập chứng cứ

Tòa án tiến hành hòa giải nếu cả hai bên có mặt.
Nếu một bên vắng mặt, Tòa lập biên bản không hòa giải được và chuyển vụ án sang giai đoạn xét xử.

🔹 Bước 4: Xét xử vắng mặt

Nếu có đơn xin xét xử vắng mặt hoặc bị đơn vắng mặt hai lần không lý do chính đáng, Tòa án vẫn tiến hành xét xử và ra bản án ly hôn theo Điều 238 Bộ luật Tố tụng Dân sự.

🔹 Bước 5: Ra bản án, công nhận hiệu lực

Sau khi tuyên án, bản án ly hôn có hiệu lực sau 15 ngày nếu không kháng cáo.
Trường hợp một bên ở nước ngoài, bản án được gửi qua đường ủy thác tư pháp để đảm bảo hợp lệ.

Thời gian giải quyết ly hôn vắng mặt

- Ly hôn trong nước: Thường kéo dài 2 – 4 tháng kể từ khi Tòa án thụ lý.

- Ly hôn có yếu tố nước ngoài: Có thể kéo dài 6 – 12 tháng, tùy thời gian ủy thác tư pháp và xác minh địa chỉ.

Lưu ý: Nếu địa chỉ của bị đơn không xác định được, Tòa án có thể tạm đình chỉ hoặc ra quyết định giải quyết theo thủ tục đặc biệt.

9. Dịch vụ hỗ trợ thủ tục ly hôn vắng mặt – Văn phòng Luật sư Số 1

Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc ly hôn vì một bên không hợp tác, ở xa, hay mất liên lạc, Văn phòng Luật sư Số 1 sẵn sàng hỗ trợ trọn gói:

✅ Soạn thảo hồ sơ, đơn khởi kiện, đơn xin xét xử vắng mặt đúng quy định.

✅ Đại diện làm việc với Tòa án, nộp hồ sơ, theo dõi tiến trình giải quyết.

✅ Tư vấn quyền nuôi con, chia tài sản, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho khách hàng.

✅ Dịch vụ nhanh chóng, bảo mật, chi phí hợp lý.

📞 Liên hệ ngay với Văn phòng Luật sư Số 1 để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ thực hiện thủ tục ly hôn vắng mặt nhanh gọn, đúng pháp luật!

10. Kết luận.

Thủ tục ly hôn vắng mặt là giải pháp pháp lý cần thiết trong nhiều trường hợp, đặc biệt khi một bên không thể hoặc không muốn tham gia tố tụng. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi hiểu biết sâu về quy định tố tụng và chuẩn bị hồ sơ chặt chẽ.
Nếu bạn cần luật sư hỗ trợ chuyên nghiệp, hãy lựa chọn Văn phòng Luật sư Số 1 – nơi đồng hành cùng bạn trong mọi vụ việc ly hôn, từ đơn giản đến phức tạp, bảo vệ quyền lợi chính đáng của bạn.

LIÊN HỆ VỚI CHÚNG TÔI.
Văn phòng Luật sư số 1:
- Tại Khu vực miền Trung và miền Bắc:
Địa chỉ: Số 44B Đường Ngư Hải, Phường Lê Mao, Thành Phố Vinh, tỉnh Nghệ An (Hotline: 091.234.1585)
- Tại Khu vực miền Nam:
Địa chỉ: Số 28 Lê Bình, Phường 4, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh (Hotline: 0936.303.848)